Tường thuật trải nghiệm thật của một phụ nữ Việt Nam chuyển đến vùng nông thôn bang Maine: thích nghi với mùa đông khắc nghiệt, làm việc trong nông trại và hòa nhập với cộng đồng địa phương đa số người Mỹ lớn tuổi.
Giới thiệu
Tôi tên Lan, sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn – nơi quanh năm nắng nóng, xe cộ tấp nập, quán xá mở cửa thâu đêm. Bảy năm trước, tôi không thể tưởng tượng mình sẽ rời bỏ nhịp sống hối hả ấy để định cư ở một vùng quê nhỏ bé, bốn bề tuyết phủ tại bang Maine, phía đông bắc nước Mỹ. Thế nhưng, tình yêu đã đưa tôi đến đây: chồng tôi, một người Mỹ gốc Ailen, là chủ một nông trại gia đình ba đời. Và từ đó, cuộc sống của tôi đổi khác hoàn toàn.
Tôi đặt chân đến thị trấn nhỏ gần bờ biển vào cuối tháng Mười Một, đúng lúc mùa đông bắt đầu. Nhiệt độ âm 10°C, gió lạnh cắt da. Với tôi – người quen cái nóng ẩm Sài Gòn – mọi thứ thật choáng ngợp. Đêm đầu tiên, tôi gần như không ngủ nổi vì lạnh dù đã quấn ba lớp chăn. Chồng tôi bảo: “Đây mới chỉ là khởi đầu. Tháng Một, nhiệt độ có thể xuống dưới âm 20°C và bão tuyết sẽ dày đặc hơn.”
Chưa hết, tôi phải làm quen với cảnh quan hoàn toàn khác: những con đường phủ đầy tuyết trắng, những cánh rừng thông im lìm, và sự yên tĩnh đến mức nghe rõ tiếng bước chân trên tuyết. Lúc ấy, tôi nhớ tiếng xe máy, tiếng rao hàng và mùi cà phê sữa đá của Sài Gòn đến nao lòng.
Nông trại của gia đình chồng rộng gần 30 hecta, trồng táo, việt quất và nuôi gia súc. Tôi vốn chưa từng cầm cuốc, chưa từng lái máy kéo. Ngày đầu tiên ra vườn, tôi vừa run vì lạnh vừa run vì sợ. Công việc tưởng đơn giản: dọn tuyết quanh chuồng gia súc, cắt tỉa cành cây mùa đông, cho bò ăn. Nhưng chỉ sau vài giờ, tay tôi rát buốt và chân tê cóng.
Chồng tôi kiên nhẫn hướng dẫn: cách chọn găng tay chống lạnh, cách kiểm tra máy sưởi cho đàn bò, cách phân loại thức ăn. Dần dần, tôi học lái chiếc máy kéo John Deere, biết trộn thức ăn cho cừu, và thậm chí còn tự tay sửa ống nước bị đóng băng. Mỗi kỹ năng mới giống như một chiến thắng nhỏ, khiến tôi tự tin hơn từng ngày.
Thị trấn nơi tôi sống có chưa đến 2.000 người, phần lớn là người Mỹ da trắng lớn tuổi. Ban đầu, tôi e dè: ngoại hình, giọng nói, thói quen của tôi khác họ quá nhiều. Nhưng điều bất ngờ là mọi người rất thân thiện. Bà hàng xóm Martha mang sang bánh táo nướng mỗi cuối tuần; ông James – chủ tiệm tạp hóa – kiên nhẫn dạy tôi cách chọn gỗ sưởi; các bà cụ trong hội nhà thờ luôn mời tôi tham gia đan len mỗi tối thứ Sáu.
Dù vậy, cũng có những ánh nhìn tò mò, những câu hỏi bất chợt về quê hương, về thức ăn Việt Nam. Tôi chọn cách cởi mở: mang phở gà, gỏi cuốn đến bữa tiệc thị trấn, kể chuyện Tết Nguyên Đán và giới thiệu âm nhạc Trịnh Công Sơn. Dần dần, tôi không còn chỉ là “cô dâu châu Á của nhà nông trại” mà trở thành Lan – người bạn, người hàng xóm quen thuộc.
Maine nổi tiếng với mùa đông dài và lạnh. Bão tuyết có thể kéo dài nhiều ngày, cắt đứt đường điện. Tôi nhớ một lần, nhiệt độ xuống đến âm 25°C, bão lớn khiến chúng tôi bị kẹt trong nhà ba ngày. Không có điện, chúng tôi phải đốt lò củi, dự trữ nước, và ăn thức ăn đóng hộp. Từ đó, tôi học cách chuẩn bị: luôn trữ sẵn gạo, mì, nến, pin và một bình nước lớn. Tôi cũng học cách nhận biết dấu hiệu bão qua dự báo và kinh nghiệm của người dân địa phương, như quan sát màu trời, hướng gió.
Trang phục mùa đông cũng là cả một nghệ thuật: áo khoác lông cừu ba lớp, giày chống nước cao đến gối, và kem dưỡng ẩm dày để chống nứt nẻ. Mỗi lần bước ra ngoài, tôi phải mất ít nhất mười phút để mặc đủ lớp quần áo. Nhưng đổi lại, những buổi sáng tuyết phủ lấp lánh dưới nắng là cảnh tượng mà tôi chưa từng thấy ở quê nhà.
Dù hòa nhập với cuộc sống nơi đây, tôi vẫn giữ thói quen Việt Nam: gọi điện về nhà hàng tuần, dạy con (chúng tôi đã có một bé gái ba tuổi) nói tiếng Việt, và nấu các món quê hương. Chồng tôi yêu thích bún bò Huế, còn hàng xóm thì mê chả giò tôi làm. Những dịp Tết, tôi trang trí nhà bằng đèn lồng đỏ, gói bánh chưng, và kể cho mọi người nghe về tục lì xì. Đó là cách tôi giữ gìn bản sắc và cũng là món quà tôi dành cho cộng đồng mới của mình.
Sống ở Maine dạy tôi nhiều điều: kiên nhẫn, tự lập và biết trân trọng thiên nhiên. Tôi học cách chậm lại, lắng nghe tiếng gió qua rừng thông, tiếng bước chân trên tuyết, và cảm nhận sự tĩnh lặng mà ở thành phố tôi chưa từng có. Tôi cũng học cách trân trọng những mối quan hệ, từ gia đình chồng đến hàng xóm, những người đã giúp tôi tìm thấy cảm giác thuộc về.
Nếu bạn – đặc biệt là phụ nữ Việt – đang cân nhắc một cuộc sống xa quê, đừng ngại những thử thách. Sự khác biệt về khí hậu, văn hóa hay công việc đều có thể vượt qua nếu bạn giữ tinh thần cởi mở và trái tim kiên cường. Maine với tôi không chỉ là vùng đất đầy tuyết, mà là nơi tôi tìm thấy một phiên bản khác của chính mình: mạnh mẽ, bình yên và tràn đầy yêu thương.