Chia sẻ trải nghiệm thực tế của một người Việt tại Mỹ trong hành trình tìm lại sự kết nối và cộng đồng, từ hội chợ Tết, quán ăn Việt cho đến các nhóm online, giúp bớt cô đơn nơi đất khách.
Tôi vẫn nhớ rõ những ngày đầu đặt chân đến Mỹ. Giữa một đất nước rộng lớn, hiện đại, đông đúc, tôi lại thấy mình bé nhỏ và cô đơn hơn bao giờ hết. Dù có nhiều người xung quanh, nhưng sự khác biệt ngôn ngữ, văn hóa, thói quen khiến tôi như bị tách biệt hoàn toàn. Những cuộc trò chuyện nhanh gọn trong siêu thị, những buổi đi học, đi làm chỉ giúp tôi làm quen với xã hội Mỹ, nhưng không khỏa lấp được khoảng trống tình cảm. Tôi bắt đầu hiểu rằng: để bớt cô đơn, tôi cần một cộng đồng – nơi tôi có thể là chính mình, nói tiếng Việt, ăn món ăn Việt, và chia sẻ nỗi lòng của một người xa xứ.
Điều đầu tiên tôi nghĩ đến là tìm một quán ăn Việt. Ở Houston, California, hay Virginia – những nơi có đông người Việt – việc tìm một quán phở hay quán cơm tấm không khó. Nhưng ngay cả ở những thành phố nhỏ hơn, vẫn thường có một vài nhà hàng Việt nho nhỏ. Tôi đến quán phở gần trường, không chỉ để ăn, mà còn để lắng nghe. Quán đông khách, tiếng Việt vang lên từ bàn này sang bàn kia. Tôi cảm thấy mình không còn lạc lõng nữa. Một lần, tôi bắt chuyện với cô chủ quán – một người phụ nữ gốc Huế sang Mỹ định cư đã lâu. Cô kể về hành trình vượt biên, về những khó khăn thời mới qua, rồi bật cười: “Rồi con cũng quen thôi. Cứ đi tìm người Việt, sẽ không cô đơn đâu.”
Không gì khiến tôi xúc động bằng lần đầu tham dự hội chợ Tết của cộng đồng Việt ở Mỹ. Dù xa quê hương hàng chục ngàn cây số, nhưng không khí Tết vẫn rộn ràng: gian hàng bánh chưng, áo dài, múa lân, ca nhạc, mùi hương trầm. Tôi thấy những gia đình Việt dẫn con cháu đến, vừa để các em nhỏ biết đến văn hóa gốc, vừa để giữ cho người lớn cảm giác thân thuộc. Trong khoảnh khắc ấy, tôi nhận ra: cộng đồng Việt ở Mỹ không hề nhỏ bé, và luôn có chỗ cho những người mới như tôi. Chỉ cần bước ra, tham gia, bạn sẽ tìm thấy.
Tôi không quá tôn giáo, nhưng tìm đến nhà thờ Công giáo có cộng đồng Việt đã giúp tôi tìm lại sự gắn kết. Các thánh lễ bằng tiếng Việt, những nhóm ca đoàn, hội sinh hoạt đều mở rộng vòng tay chào đón tôi. Nhiều người bạn tôi lại tìm thấy sự bình yên ở các ngôi chùa Việt tại Mỹ. Ở đó, không chỉ có sự tĩnh lặng tâm linh, mà còn có cộng đồng: những bữa cơm chay tập thể, những khóa tu ngắn hạn, những dịp lễ Vu Lan hay Tết Nguyên Đán. Đây là những nơi mà người Việt thường kết nối với nhau, vừa giữ gìn truyền thống, vừa chia sẻ nỗi niềm.
Khi tôi còn đi học, tôi may mắn được tham gia hội sinh viên Việt Nam (VSA – Vietnamese Student Association). Đây là một trong những cánh cửa quan trọng giúp tôi bớt cô đơn. Những buổi gặp gỡ, tiệc tùng, chơi thể thao, cùng nhau nấu ăn… giúp tôi nhanh chóng có bạn bè. Nhiều hội VSA còn tổ chức sự kiện lớn, như đêm văn nghệ Xuân, vừa để gây quỹ vừa để quảng bá văn hóa Việt. Ở đó, tôi không chỉ tìm được bạn, mà còn tìm thấy cảm giác mình thuộc về một tập thể. Sau khi ra trường, tôi vẫn giữ liên lạc với nhiều người bạn từ hội sinh viên, và đó là một phần trong mạng lưới cộng đồng của tôi.
Thời đại công nghệ khiến việc tìm cộng đồng người Việt trở nên dễ dàng hơn. Facebook có hàng trăm nhóm dành cho người Việt tại Mỹ, chia theo thành phố, tiểu bang, hoặc theo mối quan tâm: nhóm nhà ở, nhóm việc làm, nhóm chia sẻ kinh nghiệm sống. Tôi tham gia một nhóm dành cho người Việt ở thành phố mình, và từ đó, biết được nhiều thông tin hữu ích: từ nơi mua đồ Việt Nam, cách thi bằng lái xe, đến việc tìm bạn cùng phòng. Thậm chí, nhiều người còn tổ chức gặp mặt offline để tăng sự gắn kết. Ngoài Facebook, còn có Zalo, Discord, hay Reddit – nơi người Việt chia sẻ và giúp đỡ nhau.
Một cách khác để bớt cô đơn là tham gia hoạt động tình nguyện. Tôi từng tham gia phát quà Trung Thu cho trẻ em Việt ở một khu phố nghèo tại Mỹ. Đó là trải nghiệm vừa ý nghĩa, vừa giúp tôi thấy mình là một phần của cộng đồng. Khi bạn cho đi, bạn cũng nhận lại tình cảm và sự gắn bó. Các tổ chức phi lợi nhuận của người Việt tại Mỹ rất nhiều, từ hội sinh viên, hội ái hữu, đến các nhóm thiện nguyện. Tham gia các hoạt động này, tôi không chỉ gặp gỡ người Việt, mà còn thấy tự hào vì mình được đóng góp một phần nhỏ bé cho cộng đồng.
Với nhiều người, gia đình chính là cộng đồng đầu tiên. Tôi may mắn có một vài người họ hàng xa ở Mỹ. Lúc đầu, tôi ngại ngùng, nhưng dần dần, tôi thấy những buổi gặp mặt, những bữa cơm gia đình nhỏ bé ấy quý giá vô cùng. Với những ai không có người thân ở đây, hãy coi bạn bè là gia đình. Một vài người bạn thân cũng có thể trở thành chỗ dựa tinh thần, đặc biệt trong những ngày lễ lớn, khi nỗi nhớ nhà trở nên sâu đậm.
Có một điều tôi học được: để tìm cộng đồng, bạn phải mở lòng trước. Nếu bạn chỉ chờ người khác tìm đến, bạn sẽ mãi cô đơn. Khi tôi bắt đầu chủ động chào hỏi, bắt chuyện, tham gia sự kiện, tôi thấy thế giới mở ra. Nhiều người Việt ở Mỹ từng trải qua nỗi cô đơn, nên họ rất hiểu và sẵn sàng chia sẻ. Điều quan trọng là bạn dám bước một bước đầu tiên.
Sống ở Mỹ, bạn có thể thành công về công việc, học hành, tài chính, nhưng nỗi cô đơn là thử thách không dễ vượt qua. Với tôi, việc tìm cộng đồng người Việt chính là chìa khóa. Từ quán phở, hội chợ Tết, nhà thờ, chùa, hội sinh viên, đến các nhóm online – tất cả đã giúp tôi cảm thấy mình không còn đơn độc. Mỗi mối quan hệ, mỗi lần trò chuyện, là một viên gạch xây nên cây cầu kết nối giữa tôi và quê hương, dù cách xa nửa vòng Trái Đất. Và tôi tin rằng, nếu bạn cũng đang cảm thấy cô đơn, hãy bắt đầu từ một bước nhỏ: tìm người Việt quanh bạn. Bạn sẽ thấy sự khác biệt ngay.
