Linh kể lại hành trình vừa học vừa làm tại Seattle: từ những ngày bỡ ngỡ, công việc đầu tiên, cân bằng học và việc làm, đến thực tập và khởi đầu nghề nghiệp.
Giới thiệu
Tôi là Linh, 26 tuổi, đến từ Hà Nội. Ba năm trước tôi lên đường sang Seattle để học chương trình thạc sĩ ngành Khoa học Máy tính. Quyết định đó mang theo nhiều kỳ vọng và cả nỗi lo. Bài viết này là câu chuyện thật của tôi — những buổi sáng dậy sớm đi làm, những đêm trắng ôn bài, những lần phỏng vấn run rẩy và cả những khoảnh khắc nhỏ nhoi khiến tôi muốn ở lại nơi này thêm một chút nữa. Tôi viết chi tiết để nếu bạn cũng đang chuẩn bị đi du học hoặc vừa mới sang, bạn sẽ thấy gần gũi hơn và có vài kinh nghiệm thực tế để tham khảo.
Seattle chào tôi bằng mưa và gió. Khi rời sân bay, tôi mang theo vali, chút hành lý và một cuốn vở ghi note. Khu trọ đầu tiên ở Capitol Hill nhỏ hẹp, vừa đủ kê chiếc giường, bàn học và một chiếc tủ quần áo. Buổi tối đầu tiên, tôi lắng nghe tiếng mưa rơi trên mái, gọi về cho mẹ để nghe giọng mẹ thều thào: "Con ăn uống đầy đủ nhé". Giây phút ấy, một cảm giác vừa ấm áp vừa cô đơn trào lên trong lòng.
Tiếng Anh là rào cản lớn hơn tôi tưởng. Trên lớp, giảng viên nói nhanh, sinh viên thảo luận sôi nổi, nhiều từ lóng và cách diễn đạt đặc trưng khiến tôi lúng túng. Tôi tự nhủ phải cố gắng, nên dành buổi tối nghe podcast tiếng Anh, ghi chép cấu trúc câu, và tập nói to trước gương. Việc luyện tập nhỏ đó sau này hóa ra rất hữu ích khi tôi phải thuyết trình hoặc trả lời phỏng vấn.
Chi phí sinh hoạt ở Seattle cao, vì vậy tôi tìm việc làm thêm ngay từ tháng thứ hai. Sau nhiều lần nộp đơn, tôi trúng tuyển làm barista ở một quán cà phê gần trường. Ca sớm bắt đầu từ 5 giờ, ca tối kết thúc muộn. Công việc vất vả nhưng đã dạy tôi rất nhiều: thái độ phục vụ, cách giao tiếp với khách hàng đa dạng, kỹ năng làm việc nhóm dưới áp lực và quan trọng nhất là kỷ luật bản thân.
Làm barista giúp tiếng Anh giao tiếp của tôi tiến bộ nhanh. Ban đầu tôi chỉ biết order cơ bản, nhưng nhờ tiếp xúc hàng ngày, tôi học được cách xử lý tình huống: khi khách phàn nàn về đồ uống, cách xin lỗi chân thành và khắc phục thế nào; khi quán đông, cách phân công công việc sao cho hiệu quả. Một lần, tôi phục vụ một vị khách lớn tuổi bằng cách trò chuyện nhẹ nhàng về nghệ thuật, và ông ấy đã để lại lời khen sau đó. Những điều nhỏ như vậy giúp tôi tự tin hơn.
Quá trình vừa học vừa làm không phải chuyện dễ dàng. Có tuần tôi phải làm ca sớm rồi lên lớp, tối về đến khuya để ôn bài. Tôi từng kiệt sức, nhưng dần học được cách tối ưu thời gian: phân chia khung giờ cho công việc, học nhóm vào những buổi rảnh, dùng các ứng dụng quản lý công việc để lập checklist hàng ngày. Tôi học cách ưu tiên: deadline học tập, project cuối kỳ, hay deadline công ty — thứ nào quan trọng hơn thì làm trước. Kỹ năng tổ chức này tôi tận dụng mãi về sau khi làm việc toàn thời gian.
Trước khi có thực tập, tôi gửi hơn 80 hồ sơ và bị từ chối nhiều lần. Mỗi email từ chối ban đầu làm tôi chán nản, nhưng rồi tôi bắt đầu hệ thống lại: sửa resume theo chuẩn Mỹ, nhờ advisor trong trường review, luyện trả lời phỏng vấn theo mẫu behavioral (STAR), và tham gia mock interview. Tôi nhận ra rằng nhiều nơi từ chối không phải vì tôi kém chuyên môn, mà vì tôi chưa biết cách trình bày kinh nghiệm và giá trị mình mang đến.
Có một lần tôi phỏng vấn kỹ thuật và bị trượt vì không quen dạng coding whiteboard. Tôi buồn, nhưng sau đó tôi luyện từng đề, xem lại thuật toán nền tảng và tham gia nhóm ôn luyện với các bạn trong lớp. Sự chuẩn bị có hệ thống sau này giúp tôi vượt qua vòng technical ở những công ty khác.
Sau nhiều nỗ lực, tôi được nhận thực tập tại một công ty công nghệ vừa và nhỏ ở khu vực Seattle. Công việc thực tế khác xa sách vở: code cần sạch, có test, deploy phải cẩn thận, và quan trọng là kỹ năng làm việc nhóm. Trong suốt kỳ thực tập, tôi học cách đọc code của người khác, sử dụng git, viết commit message rõ ràng và tham gia daily standup. Những kỹ năng này đã tạo nên điểm khác biệt khi tôi xin việc chính thức sau đó.
Tôi nhớ một dự án nhỏ mà tôi tham gia: tối ưu truy vấn cơ sở dữ liệu cho module báo cáo. Lúc đầu tôi hoang mang vì chưa từng xử lý truy vấn lớn. Tôi dành thời gian đọc tài liệu, trao đổi với mentor, thử nhiều cách và cuối cùng giảm thời gian truy vấn xuống 40%. Kết quả đó được ghi nhận trong đánh giá thực tập và trở thành điểm nhấn trong resume của tôi.
Khi bắt đầu apply cho vị trí full-time, tôi chú trọng phần portfolio: đưa link GitHub, demo app, và case study cho các dự án quan trọng. Trong phỏng vấn, tôi trình bày rõ ràng vai trò mình đảm nhiệm, những con số đo lường được và bài học rút ra. Tôi luyện phỏng vấn behavioral với bạn cùng phòng và tham gia mock technical interview mỗi tuần. Sự lặp lại khiến phản xạ của tôi tốt hơn, không còn bối rối như lần đầu.
Chuyện giấy tờ là một phần áp lực không nhỏ. Tôi nộp hồ sơ OPT đúng thời hạn, theo sát các hướng dẫn của international student office. Có lần hồ sơ bị trả về vì thiếu thông tin, may mà tôi kịp bổ sung. Khi xin job, nhiều công ty hỏi về khả năng sponsorship. Tôi chuẩn bị tinh thần, trao đổi rõ với nhà tuyển dụng ngay từ đầu để không mất thời gian hai bên. Cuối cùng, tôi nhận được offer từ một công ty chấp nhận hỗ trợ visa — đó là bước ngoặt lớn.
Một điều tôi trân trọng ở môi trường làm việc Mỹ là văn hóa feedback thẳng thắn. Lúc đầu nghe feedback tôi cảm thấy khó chịu, nhưng sau học được cách lắng nghe, phân tích và hành động cụ thể. Tôi chủ động xin feedback 360 độ để biết điểm mạnh và điểm yếu. Dần dần, tôi cải thiện tốc độ làm việc, cách viết tài liệu kỹ thuật và kỹ năng giao tiếp với stakeholder.
Giữa guồng quay học và việc, tôi không quên giữ gìn bản sắc Việt: nấu bún, gọi điện về nhà mỗi tuần, và tham gia cộng đồng người Việt trong thành phố. Tôi cũng học cách chăm sóc sức khỏe tinh thần: đi bộ giữa thiên nhiên lúc cuối tuần, thiền 10 phút mỗi sáng và đi gặp counselor khi thấy quá áp lực. Những thói quen nhỏ ấy giúp tôi bền bỉ hơn theo thời gian.
Hành trình vừa học vừa làm ở Seattle dạy tôi nhiều hơn kiến thức chuyên môn: kiên nhẫn, kỹ năng giao tiếp, quản lý thời gian và khả năng tự thích nghi. Nếu bạn đang chuẩn bị đi du học hoặc đã ở Mỹ, lời khuyên của tôi là: chủ động học hỏi, đừng ngại làm những việc nhỏ, xây dựng mối quan hệ chân thành và chăm sóc bản thân. Con đường không bằng phẳng, nhưng những ngày tháng vất vả đó sẽ trở thành hành trang quý giá trong sự nghiệp và cuộc sống.
Chúc bạn vững bước trên hành trình của mình. Nếu cần cụ thể về resume, phỏng vấn kỹ thuật hay kinh nghiệm tìm việc tại Seattle, mình sẵn lòng chia sẻ chi tiết hơn.
